Βιβλιοπαρουσίαση των βιβλίων “Το μικρό Εγώ είμαι Εγώ” και “Η χρήση του παιδικού βιβλίου το μικρό Εγώ είμαι Εγώ” στο ηλεκτρονικό περιοδικό Με Άλλα Μάτια από τον Κώστα Χρηστάκη, Ειδικό Πάρεδρο ε.τ. του Π.Ι.
Το πρώτο βιβλίο “Το μικρό Εγώ είμαι Εγώ” είναι ένα παιδικό βιβλίο της Αυστριακής συγγραφέως Mira Lobe. Η κυρία Lobe ασχολείται με την παιδική λογοτεχνία και έχει συγγράψει περισσότερα από 100 παιδικά βιβλία. Όλα τα βιβλία της αγαπήθηκαν πολύ, αλλά το βιβλίο “Το μικρό Εγώ είμαι Εγώ”, το οποίο κυκλοφόρησε το 1972, την καθιέρωσε ως μεγάλη συγγραφέα της παιδικής και εφηβικής λογοτεχνίας. Το βιβλίο αυτό έχει μεταφραστεί σε 12 γλώσσες. Στην Ελλάδα κυκλοφόρησε το 2017 από τις εκδόσεις ΙΕΘΣ σε συνεργασία με το εκδοτικό οίκο Τόπος.
Το δεύτερο βιβλίο “Η χρήση του παιδικού βιβλίου το μικρό Εγώ είμαι Εγώ” της Αναστασίας Καλαντζή-Azizi (επιμ.), Ομότιμης Καθηγήτριας του ΕΚΠΑ, είναι το καλύτερο εργαλείο που μπορούν να χρησιμοποιούν εκπαιδευτικοί, ειδικοί ψυχικής υγείας και γονείς για τη σωστή χρήση του βιβλίου “Το μικρό Εγώ είμαι Εγώ”. Έτσι θα βοηθήσουν τα παιδιά και τους εφήβους να αναπτύξουν καλή αυτοϊδέα, αυτοεκτίμηση και αυτοπεποίθηση, κοινωνικές δεξιότητες, ηθικές και κοινωνικές αξίες και να προλάβουν συμπτώματα ανασφάλειας, άγχους, κατάθλιψης και κακής ενδοπροσωπικής και διαπροσωπικής προσαρμογής.
Πιο συγκεκριμένα:
1. “Το μικρό Εγώ είμαι Εγώ”
Η δομή και το περιεχόμενο του βιβλίου
Το βιβλίο “Το μικρό Εγώ είμαι Εγώ” αφηγείται τις περιπέτειες ενός πολύχρωμου ζώου, με απροσδιόριστα χαρακτηριστικά, που κάνει μια βόλτα στο λιβάδι, καθώς και σε άλλα μέρη και συναντά διάφορα ζώα: βάτραχο, άλογο ψάρια, ιπποπόταμο, σκυλάκια και ένα παπαγάλο. Το ζωάκι αυτό ζητά με αγωνία από τα άλλα ζώα να του πουν ποιο είναι και συγκρίνοντας τον εαυτό του με αυτά προσπαθεί να βρει κοινά χαρακτηριστικά που τυχόν υπάρχουν ανάμεσά τους. Όμως η απάντηση που αναζητά με το ερώτημα “Ποιος είμαι Εγώ;”, δεν φαίνεται να υπάρχει και εισπράττει απογοήτευση. Κάποια στιγμή αντιλαμβάνεται ότι ο τρόπος αναζήτησης που χρησιμοποιεί δεν είναι σωστός και οδηγείται τελικά στην απάντηση που ψάχνει.
Τα χαρακτηριστικά του βιβλίου
Μερικά από τα στοιχεία που κάνουν το βιβλίο ευχάριστο και χρηστικό, ενώ ταυτόχρονα αναγνωρίζεται ως ένα από τα σημαντικότερα βιβλία της παιδικής λογοτεχνίας είναι:
- Η ζωντάνια και η αγωνία που βιώνει ο αναγνώστης, καθώς παρακολουθεί τις περιπέτειες του μικρού ήρωα.
- Η εμφάνιση του βιβλίου – εικονογράφηση, χρώματα κ.λπ., – που προκαλεί στον αναγνώστη ιδιαίτερη αισθητική απόλαυση.
- Η φαντασία που διέπει το περιεχόμενο του βιβλίου και οδηγεί τον αναγνώστη σε τόπους που είναι μακριά από την πραγματικότητα, αλλά ταυτόχρονα είναι ευχάριστοι.
- Το τελευταίο και πολύ σημαντικό είναι το υλικό που χρησιμοποιείται και η διαδικασία που ακολουθείται για την αναγνώριση του εαυτού μας και τη διαμόρφωση της προσωπικής ταυτότητας του ατόμου. Οι περιπέτειες του μικρού ήρωα εξελίσσονται σε μια προοδευτική αναζήτηση και τελικά στη διαμόρφωση της ταυτότητά του, με τις βασικές έννοιες της αυτοϊδέας, της αυτοεκτίμησης και της αυτοπεποίθησης.
- Μέσα από το βιβλίο αυτό τα παιδιά βοηθούνται να γνωρίσουν τον εαυτό τους, να αποβάλουν το άγχος τους, τους φόβους τους, να πιστέψουν στις δικές τους δυνάμεις, να αποκτήσουν αυτονομία και να διαμορφώσουν την προσωπικότητά τους. Κινητοποιούνται οι εγγενείς δυνάμεις και μαθαίνουν να χρησιμοποιούν την αυτοβοήθεια και την αυτορρύθμιση, ώστε να ελέγχουν την συμπεριφορά τους και να λύνουν τα προβλήματά τους. Παράλληλα καλλιεργούν ηθικές και κοινωνικές αξίες, όπως είναι η ανοχή, η αλληλεγγύη, ο σεβασμός των άλλων, ενώ επιπλέον καλλιεργούν την δημιουργική και κριτική σκέψη.
Η χρησιμότητα του βιβλίου
Μετά από τα παραπάνω, το κύριο συμπέρασμα που προκύπτει είναι ότι: το βιβλίο “Το μικρό Εγώ είμαι Εγώ” είναι ένα βιβλίο που βοηθά το παιδί και τον έφηβο να γνωρίσει τον εαυτό του, να αποκτήσει ηθικές και κοινωνικές αξίες – η απουσία των αξιών αυτών από τη σημερινή κοινωνία είναι έντονα αισθητή – να αναπτύξει υγιή προσωπικότητα και να καταλήξει στον αυριανό κοινωνικό, ηθικό, ελεύθερο, δημιουργικό και αλληλέγγυο πολίτη που έχει ανάγκη η παγκόσμια κοινότητα σήμερα.
Το μικρό Εγώ είμαι Εγώ δεν είναι ένα απλό παραμύθι. Είναι μια ιστορία με πολλαπλές χρήσεις και προτάσεις. Κεντρικός άξονας του βιβλίου είναι η έννοια της μοναδικότητας και η υποστήριξη της ατομικής ταυτότητας κάθε παιδιού.
2. “Η χρήση του παιδικού βιβλίου το μικρό Εγώ είμαι Εγώ”
Η δομή και το περιεχόμενο του βιβλίου
Η δομή και το περιεχόμενο του βιβλίου είναι απόλυτα επιτυχής και αποτελεί εγγύηση για την αποτελεσματική χρήση του βιβλίου “Το μικρό Εγώ είμαι Εγώ”. Περιλαμβάνει τέσσερις ενότητες με το ακόλουθο περιεχόμενο:
Ενότητα 1η. Η πρώτη ενότητα περιλαμβάνει την παρουσίαση του βιβλίου “Το μικρό εγώ είμαι Εγώ” γραμμένη από την Ομότιμη Καθηγήτρια Καλαντζή – Azizi Αναστασία, στην οποία οφείλεται η ανακάλυψη και η αξιοποίηση του βιβλίου αυτού. Στην ίδια ενότητα περιλαμβάνεται και η κατανόηση της αναπτυξιακής πορείας του παιδιού. Πρόκειται για την θεωρητική προσέγγιση της ανάπτυξης του παιδιού, της αυτοεικόνας του και της διαμόρφωσης της προσωπικότητάς του. Ένα εξαιρετικά ενδιαφέρον κείμενο, το οποίο πρέπει να διαβάσουν και να ξέρουν όλοι: γονείς, εκπαιδευτικοί και ειδικοί ψυχικής υγείας, για να μπορούν να κατανοούν και να διαχειρίζονται σωστά τα παιδιά.
Ενότητα 2η. Η δεύτερη ενότητα περιλαμβάνει μια σειρά δραστηριοτήτων που προκύπτουν από τη διαδικασία που ακολουθεί το μικρό Εγώ, καθώς προσπαθεί να γνωρίσει τον εαυτό του. Το υλικό αυτό αποτελεί οδηγό, προκειμένου να χρησιμοποιηθεί “Το μικρό Εγώ είμαι Εγώ” στην τάξη, Επίσης, δίδονται οδηγίες και ένα παράδειγμα για εφαρμογή στο σπίτι. Εδώ εμπλέκονται και οι γονείς, οι οποίοι στο σύνολό τους λένε ότι το βιβλίο αυτό είναι πολύ ενδιαφέρον και χρήσιμο.
Ενότητα 3η. Η τρίτη ενότητα περιλαμβάνει υλικό και παραδείγματα εφαρμογής τόσο σε σχολεία όσο και σε κλινική εργασία. Εξαιρετικά ενδιαφέρουσα και πρωτότυπη είναι η εργασία στα πλαίσια κανονικού και ειδικού σχολείου, καθώς και σε θεραπευτικά πλαίσια, όπως είναι η εμπειρία στη θεραπευτική εργασία με ένα κορίτσι δώδεκα ετών, με επίμονη άρνηση για συνεργασία κατά την έναρξη και ενός άλλου εννιάχρονου κοριτσιού, με διάγνωση διαταραχής αυτιστικού φάσματος υψηλής λειτουργικότητας και ενός αγοριού έντεκα ετών, με χαμηλές κοινωνικές δεξιότητες.
Ενότητα 4η. Η τέταρτη ενότητα περιλαμβάνει παραδείγματα καλών πρακτικών, με τις εμπειρίες που έχουν προκύψει από τις εφαρμογές που πραγματοποίησαν συγκεκριμένοι εκπαιδευτικοί σε δημοτικά σχολεία και νηπιαγωγεία με στόχους: την προαγωγή της διαπολιτισμικότητας και την εκμάθηση της ελληνικής γλώσσας σε πρόσφυγες. Το ενδιαφέρον στην ενότητα αυτή είναι ο αναλυτικός σχεδιασμός του προγράμματος, ώστε να αποτελεί ένα είδος τυφλοσούρτη για όποιον θέλει να χρησιμοποιήσει το βιβλίο “Το μικρό Εγώ είμαι Εγώ”, σχεδιάζοντας ανάλογες δραστηριότητες.
Ενότητα 5η. Η πέμπτη ενότητα περιλαμβάνει ένα παράρτημα με γενικές οδηγίες για τη εφαρμογή του βιβλίου «Το μικρό Εγώ είμαι Εγώ» και συγκεκριμένα:
- Ένα γενικό πλαίσιο για την εφαρμογή του προγράμματος στη σχολική τάξη κατανεμημένο στις τέσσερις (4) ημέρες της εβδομάδας.
- Μία ενημερωτική επιστολή προς τους γονείς.
- Προτάσεις για δραστηριότητες που μπορούν να γίνουν κατά την εφαρμογή του προγράμματος.
- Ένα πλαίσιο αξιολόγησης του προγράμματος από τον/την μαθητή/τρια.
Η μέχρι σήμερα αξιοποίηση και εφαρμογή των βιβλίων αυτών, για τον σχεδιασμό και την εκτέλεση προγραμμάτων στη σχολική τάξη, στην οικογένεια και στη θεραπευτική πρακτική έδειξε, ότι τα οφέλη των παιδιών στα οποία αφορούσε, ακόμη και στα παιδιά με δυσκολίες και προβλήματα ήταν σημαντική.